Cumhurbaşkanlığı İşleri Bakanı Khumbudzo Ntshavheni, kabine toplantısının ardından yaptığı açıklamada, Pretorya yönetiminin ABD'nin Güney Afrika'yı G20'den dışlama girişimine yönelik tepkisini aktararak sürece ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
Ntshavheni, "Kabine, ABD'nin Güney Afrika'yı gelecek yılki G20'den dışlama kararını üzücü buluyor. Bu gelişme üzücü olsa da kurucu üye olarak Güney Afrika'nın G20 ilkelerine ve işbirliği çerçevesine olan bağlılığı sarsılmazdır." dedi.
Dışlamaya rağmen Güney Afrika'nın dış politikasını yönlendiren temel ilkelerin değişmeyeceğini kaydeden Ntshavheni, Pretorya hükümetinin, Güney Afrika'nın G20'deki rolünü korunmak adına diplomatik kanallar aracılığıyla temasları sürdürmeye kararlı olduğunu söyledi.
- Güney Afrika yerine Polonya davet ediliyor
Rubio, 3 Aralık'ta yaptığı açıklamada, Güney Afrika hükümetini başarısız ekonomik yönetim, siyasal kutuplaşma, yolsuzluk ve uluslararası ilişkilerde Amerikan karşıtı tutumla suçlayarak, ülke ekonomisinin beyazlara yönelik ırksal ayrımcılık nedeniyle durgunlaşması sonucu en büyük 20 sanayileşmiş ekonomi grubunun dışında kaldığını belirtmişti.
Güney Afrika'nın ev sahipliğindeki zirvede ABD'nin bildiri ve açıklamalarına yönelik itirazlarını ve müzakere yönündeki aktif çabalarını görmezden geldiğini belirten Rubio, müzakerelerde çalışan ABD'li yetkililerin bilgilerini ifşa edilmesinin G20'nin itibarını temelden zedelediğini ifade etmişti.
Rubio, "sahtekarlık" ve "sabotajcılıkla" suçladığı Güney Afrika'nın ABD dönem başkanlığında G20 dönem başkanlığındaki toplantılara davet edilmeyeceğini, bunun yerine dünyanın en büyük 20 ekonomisi arasında yer alan Polonya'nın, G20'de hak ettiği yeri almak üzere toplantılara katılacağını bildirmişti.
- Trump'ın beyazlara soykırım iddiası
ABD Başkanı Donald Trump, Güney Afrika'nın 63 milyonluk nüfusunun yüzde 8'inden fazlasını oluşturan beyazların soykırıma uğradığını ve topraklarına el konulduğunu iddia etmişti.
Bu kapsamda, ABD bu yılın mayıs ayından beri "beyaz Güney Afrikalı çiftçilere" mülteci statüsü veriyor. Washington yönetimi, gelecek yıl kabul edeceği 7 bin 500 mültecinin büyük bölümünü "ırk ayrımcılığına uğradıkları" gerekçesiyle Güney Afrikalı beyaz çiftçilerden seçmeyi planladığını duyurmuştu.
Güney Afrika'nın G20 üyesi olmaması gerektiğini belirtip, zirveye ev sahipliği yapmasını "tam bir rezalet" olarak nitelendiren Trump, Johannesburg'da düzenlenen zirveye katılmamıştı ve zirvede ABD temsilcisi de yer almamıştı.
ABD, boykot ettiği zirvede sonuç bildirisinin yayımlanmasına da karşı çıkmıştı. ABD yönetimi, ayrıca Güney Afrika'nın bu yılki G20 gündemine yerleştirdiği iklim değişikliğiyle mücadele, temiz enerjiye geçişin finansmanı ve iklim kaynaklı afetlere hazırlık gibi başlıklara da itiraz etmişti.
Diplomatik baskılara karşın Pretorya yönetiminin çabaları sonucu, G20 liderleri normalde zirvenin sonunda yayımlanan bildiriyi, ilk oturumda kabul etmişti.
Güney Afrika'daki G20 Zirvesi'nde dönem başkanlığı devir teslim töreni de ABD'den uygun seviyede katılım olmadığı gerekçesiyle yapılmamıştı.
