Fransa, Almanya, İtalya ve İngiltere dışişleri bakanları, Cumartesi günü, Gazze'nin beş yıl içinde yeniden inşa edilmesini öngören planı "gerçekçi" bulduklarını belirterek memnuniyetle karşıladıklarını ifade ettiler.
Yapılan ortak açıklamada dört ülke, "Arap planıyla çalışmaya kararlı" olduklarını söylediler ve Arap devletlerinin bu planı geliştirerek gönderdiği "önemli sinyali" takdir ettiklerini belirttiler.
Plan, Gazze'nin geçici olarak bağımsız uzmanlardan oluşan bir komite tarafından yönetilmesini ve bölgeye uluslararası barış güçlerinin konuşlandırılmasını öngörüyor.
Komite, Filistin Yönetimi'nin gözetimi altında insani yardımları denetlemekten ve Gazze'deki günlük yönetimden geçici olarak sorumlu olacak.
Beyaz Saray ve İsrail Dışişleri Bakanlığı bu plana karşı olduklarını açıklamıştı.
Plan ABD Başkanı Donald Trump'ın ülkesinin "Gazze'yi devralması" ve bölgede yaşayan iki milyondan fazla Filistinlinin yerinden edilmesi fikrine alternatif olarak geliştirilmişti.
Arap Birliği Genel Sekreteri Ahmed Ebul Gayt, Arap liderler tarafından Mısır'ın başkenti Kahire'de düzenlenen acil zirveden sonra, "Mısır planı şu anda bir Arap planı oldu" demişti.
Gayt, Başkan Donald Trump'ın fikirlerine özellikle değinmeden, "Arapların duruşu gönüllü ya da zorunlu herhangi bir nüfus tahliyesini reddetmek" dedi.
Mısır, planları detaylı bir şekilde anlatan ve yeşil mahallelerle, büyük kamu binalarını gösteren 91 sayfalık bir broşür yayımladı.
Arapların Gazze planında neler var?
Bu planı diğerlerinden ayıran, sadece bina inşasından değil, siyasetten ve Filistinlilerin haklarından da söz edilmesi.
Mısır lideri Abdülfettah es-Sisi, açılış konuşmasında fiziksel yeniden inşanın yanı sıra, iki devletli çözüme ulaşılabilmesi için paralel bir plan çağrısında bulundu.
İki devlet planı Arap ülkeleri ve pek çok diğer ülke tarafından çatışmanın tek kalıcı çözümü olarak görülüyor.
Ancak iki devlet fikri, Başbakan Binyamin Netanyahu ve müttefiklerince net bir şekilde reddedildi.
Bu yeni planda Gazze'nin geçici olarak kalifiye teknokratlardan oluşan "Filistin hükümeti çatısı altındaki Gazze yönetim komitesi" tarafından yönetilmesi öngörülüyor.
Hamas'ın herhangi bir rol oynayıp oynamayacağı konusuna ise pek değinilmiyor. Militan örgütlerin oluşturduğu "engele" muğlak bir vurgu yer alıyor ve bu sorunun İsrail ile yaşanan çatışmanın nedenleri çözüldüğünde çözüme kavuşacağı vurgulanıyor.
Bazı Arap ülkelerinin Hamas'ın tamamen silahsızlandırılması çağrısı yaptığı biliniyor. Bazı ülkelerse kararın Filistinlilere bırakılması gerektiğine inanıyor.
Hamas'ın Gazze'nin yönetiminde rol almamayı kabul ettiği, ancak silahsızlanmayı kırmızı çizgi olarak gördüğü belirtiliyor.
Trump'ın planını "vizyoner" diye tanımlayan İsrail Başbakanı Netanyahu ise sadece Hamas'ın değil, Filistin Yönetimi'nin de Gazze'nin geleceğinde rol alması fikrini tekrar tekrar reddetti.
Mısır lideri Sisi, BM Genel Sekreteri Guterres ve Arap Birliği Genel Sekreteri Gayt ile birlikte.
Bir diğer hassas güvenlik meselesine ise BM Güvenlik Konseyi'ne uluslararası barış gücü çağrısı yapılarak değiniliyor.
Bu yeniden inşa projesi için gereken dev boyuttaki parayı toplamak için gelecek ay büyük bir uluslararası konferans yapılacak.
Varlıklı Körfez ülkeleri, büyük maliyetin bir kısmını karşılamaya istekli görünüyor. Ancak kimse, binaların bir başka savaşta yıkılmayacağına tam anlamıyla ikna olmadan yatırım yapmaya hazır değil.
Şu anda çökmenin eşiğindeki kırılgan ateşkes ise bu tereddütü daha da büyütecek.
Gazze'nin yeniden inşası için sunulan bu yeni Arap planında üç aşama öngörülüyor. Altı ay sürmesi düşünülen ve erken yeniden toparlanma diye adlandırılan ilk aşamada büyük miktarlardaki enkazın ve patlamamış mühimmatın temizlenmesi planlanıyor. Devamındaki iki aşamanın da birkaç yıl sürmesi bekleniyor.
Bu sürede sayıları 1,5 milyonu bulan yerlerinden edilmiş Filistinliler geçici konteynerlerde barındırılacak. Kuşe kağıda basılı, parlak broşürdeki fotoğraflarda bu konteynerler, çevre düzenlemesi yapılmış, güzel görünen yerlere konumlandırılmış.
Başkan Trump ise "Neden taşınmak istemesinler ki?" diye merak etmeye devam ediyor. Gazze'yi bir "yıkım alanı" diye tanımlaması, bölgenin nasıl bir enkaza dönüştüğünü gösteriyor. BM, Gazze'deki hanelerin yüzde 90'ının hasarlı olduğunu ya da tamamen yok edildiğini söylüyor.
Okullardan, hastanelere, kanalizasyon sisteminden, elektrik hatlarına hayatı yaşamaya değer kılan her şey yıkılmış halde.
Mısır'ın Gazze'nin yeniden inşası planı 91 sayfalık bir broşürle sunuldu.
ABD Başkanı, kendisine ait sosyal medya platformu Truth Social'da yayınladığı, yapay zekayla oluşturulan "altın Gazze" videosuyla fikirlerinden duyulan şoku ve öfkeyi derinleştirmişti.
Videoda Trump'ın bir heykeli görülüyor, yakın müttefiki Elon Musk sahilde atıştırmalıklar yiyor ve Binyamin Netanyahu'yla birlikte güneşleniyorlardı.
Mısır Dışişleri Bakanlığı'nın Kahire'de yaptığı plan sunumuna katılan Batılı bir diplomat "Akıllarında Başkan Trump vardı. Çok parlak ve iyi hazırlanmıştı" diyor.
Kahire'nin planlarının birçok uzmandan destek aldığı söyleniyor - sürdürülebilirlikte Dünya Bankası'ndan, oteller konusunda da Dubai'den uzmanlar.
Küllerinden yükselen, Hiroşima, Beyrut ve Berlin gibi kent örnekleri var. Planlarda aynı zamanda Mısır'ın kendi "Yeni Kahire" projesinden de etkiler var.
Amerikan Başkanı fikirlerine kimseyi "zorlamayacağını" söylese de, "işleyecek tek planın" kendisininki olduğunu öne sürüyor.
Şimdi, kendi planlarının işe yarayacak tek plan olduğunu kanıtlama sırası Arap ülkeleri ve müttefiklerinde.
