Libya'da eğitim süreci son yıllarda siyasi koşullar, güvenlik ve ekonomik krizler nedeniyle önemli ölçüde aksadı.
Libya'daki eğitim, geçen yıl Davos'ta düzenlenen Dünya Ekonomik Forumu tarafından belirlenen uluslararası kalite endeksinin dışına çıkarıldı. Forum, 140 ülkede eğitimin kalitesini ölçüyor.
Treni normalden erken başlayan yeni eğitim-öğretim yılında, eğitim sürecini çevreleyen koşullarda her düzeyde belirgin bir iyileşme olduğu görülüyor.
Libyalı öğrencilerin velileri, bunun geçmiş yıllarda çalışmayı karıştıran idari karışıklıklardan arınmış, başarılı bir akademik yılı tamamlamaya yardımcı olacağını umuyor.
Uğurlu başlangıç
Libya'da son üç yılda eğitim sürecinin karşılaştığı en büyük ikilem, ders kitaplarının ulaştırılmasındaki gecikme ve kitabın basımı ve tedarikinden sorumlu olanlara yönelik mali ve idari yolsuzluk suçlamalarıydı.
Bu da geçen yıl ders kitaplarının birinci dönem sonuna kadar gecikmesine neden oldu.
Bu konu geçen yıl olduğu gibi bu yıl okullar ve öğrenciler için bir sorun gibi görünmüyor.
Milli Eğitim Bakanlığı başta olmak üzere tüm sorumlu kaynaklar, ders kitabının bu yıl çalışma başlamadan önce geldiğini doğruladı.
Libya Ulusal Birlik Hükümeti'nin Milli Eğitim Bakanı Musa el-Magrif, bu konuda şunları söyledi:
Ders kitaplarının yüzde 100'ünün temin edilerek tüm belediyelerdeki maarif müfettişlerine dağıtılmasıyla yeni eğitim-öğretim yılına başarılı bir başlangıç için birçok önlem alındı. İşletme bütçesi de eğitim-öğretim yılı başlamadan önce tüm eğitim kurumlarına harcanmak üzere hazırlandı.
Bakan ayrıca, "eğitim kurumlarının tüm ofis ihtiyaçlarının sağlanması için çalışırken, öğretmen sözleşmelerinin durumunu ele almak ve bu konuda Bakanlar Kurulu ile Maliye Bakanlığı tarafından görevlendirilen komite arasında koordinasyon sağlamak için başka önlemler de aldı."
Libya Eğitim Bakanlığı'nın geçen yıl yayımladığı istatistikler, ülkedeki temel ve ortaöğretim öğrencilerinin sayısının 1 milyon 794 bin 271 erkek ve kız öğrenci olduğunu, bunların 1 milyon 544 bin 920'sinin temel aşamada, 249 bin 351'inin ise ortaöğretim aşamasında olduğunu gösteriyor. İstatistiklere göre eğitim kurumu sayısı 4 bin 700.
Yıkılan okullar
Libya'da son 10 yılda eğitimin karşılaştığı diğer sorunların başında, ülkede yaşanan silahlı çatışmalar sonucunda birçok okulun kısmen veya tamamen yıkılması yer aldı.
Bu, yıkılan bu okulların büyük bir kısmının bakımının yapılmasıyla birlikte yavaş yavaş çözülmeye başlayan bir sorun.
Ancak eğitim ve denetim kurumlarıyla ilgili kuruluşlar tarafından hazırlanan raporlara göre, özellikle 2014 sonrasına uzanan süreçte eğitim sektörünün en çok etkilenen sektörlerden biri olduğunu gösteren raporlara göre bu sorun hala devam ediyor.
Söz konusu süreçte ülkede farklı siyasi partiler arasında silahlı çatışmalar çıktı. Çok sayıda okul, enstitü ve kolej, silahlı çatışma alanlarında bulunması ve kendilerine erişimin kesilmesi nedeniyle doğrudan zarara uğradı.
Bu rapor aynı zamanda birçok okulun bazı silahlı oluşumlar tarafından eğitim kurumu olmaktan çıkıp savaşçıları barındırmak ve silah ve mühimmat depolamak için kışla ve kamplara dönüştürmek amacıyla kullanıldığına da değiniyor.
Ayrıca birçok okul bazı milisler tarafından hukuk dışı gözaltı merkezi ve hapishane olarak kullanılıyor.
Silahlı çatışmaların veya savaşların yaşandığı tüm şehirlerdeki evsiz aileleri barındırmak için devlet okullarından tapu kullanılıyor.
Bingazi'de harekat
Libya'nın doğusunun en büyük, ülkenin ise ikinci büyük şehri olan Bingazi şehri, uzun yıllar ordu ile terör örgütleri arasında yaşanan savaştan dolayı okulları en çok etkilenen şehirler arasında yer aldı.
Ancak bu yıl, özellikle hasarlı veya harap olmuş okulların bakımıyla ilgili olmak üzere ülkedeki eğitim kurumlarında en büyük kentsel kalkınmaya tanık olundu.
Şehrin eğitim sorumlusu Belaid el-Verfelli, Independent Arabia'ya yaptığı açıklamada, "Bingazi'deki okullar, enstitüler ve üniversiteler için bakım ve geliştirme sürecinin önemini ve bunun, yönettiği sektör için önemini" anlattı.
Eğitim sorumlusu ayrıca, "Bingazi kentindeki 160 okulun bakım operasyonlarının, sıralar, sandalyeler ve eğitim süreciyle ilgili her şey dahil olmak üzere okul malzemelerinin tedarikinin yanı sıra, Libya'da ilk kez gerçekleşen niteliksel bir sıçrama olarak değerlendirildiğini" açıkladı.
Verfelli, "Bakımdan sorumlu şirketlerin bazılarının okul teslimatında geç kaldığına ve bunun nedenini bilmediğine, bunun şirketlerin takip edilmemesi bahanesiyle mi, yoksa bu şirketlerin bir kısmının sermayesinin zayıf olması gibi başka nedenlerle mi ilgili olduğuna" işaret etti.
Verfelli bu durumun, "çalışmaların belirtilen tarihlerde bitirilememesine ve bazı okulların yeni eğitim-öğretim yılının başlamasına geç kalmasına neden olduğunu ama genel olarak Bingazi İmar Komitesi tarafından atılan çok mükemmel bir adım olduğunu" belirtti.
Verfelli, "Ülkenin geleceği açısından taşıdığı önem nedeniyle eğitim sektörüne daha fazla destek verilmesi" çağrısında bulundu ve "her türlü kalkınmanın temelinin, eğitim ve sağlığa olan ilgi" olduğunu belirtti.
Verfelli, "Daha sonra diğer sektörlerin ve eğitim kurumlarının donatılması bu yönde atılmış bir adım çünkü öğretmenin bilgiyi rahatça sunabileceği ve öğrencinin bilgiyi doğru bir şekilde alabileceği model bir öğrenme süreci için uygun bir ortam yaratır" dedi.
Bir sorun çözüldü, diğeri bekleniyor
Verfelli, geçen yıl büyük kargaşaya ve kafa karışıklığına neden olan ders kitabının gecikmesi sorunu hakkında şunları söyledi:
Ders kitabı bu yıl dönem başlamadan önce geldi ve tüm okullara dağıtıldı. Dolayısıyla bu yılki eğitim, öncekinden farklı olarak Milli Eğitim Bakanlığı'nın hazırladığı plana göre zamanında başladı ve zamanında sona erecek.