Düzenlediği basın toplantısında yeni planın "geçmişten keskin bir kopuş" anlamına geldiğini belirten Starmer "Bu ülkeye yerleşmek bir hak değil, kazanılması gereken bir ayrıcalıktır" dedi.
"Göçmenlik Sisteminde Kontrolün Geri Kazanılması" başlığıyla yayımlanan yeni politika belgesi, ülkeye gelenlerin sayısının ayrılanların sayısından çıkartılmasıyla elde edilen net göç sayısını azaltmayı hedefliyor. Geçen sene bu sayı 728 bin olarak kaydedilmişti.
Yeni önlemlerle gelecek yıl yurt dışından gelen 50 bin düşük nitelikli işçinin önüne geçilmesi hedefleniyor.
İçişleri Bakanlığı, çalışma ve eğitim vizelerine yönelik yeni kuralların yer aldığı Göç Politika Belgesini (White Paper) yayımladı.
White Paper adı verilen belgeler hükümetin nihai politika önerilerini içeren resmi bir kayıt. Kamuyla paylaşılmak üzere hazırlanan bu belgelerde bazen ilgili konudaki yasa tasarıları da olabiliyor.
Yeni önlemler, asıl olarak yasal göç yollarını hedef alıyor.
2023'te 906 binle rekor kıran net göçün büyük çoğunluğu, yasal yollardan gelenlerden oluşuyor.
Politika belgesinde yasa dışı göç, örneğin küçük teknelerle Manş Denizi'ni geçen göçmenler, odak noktası değil. 2024 yılı başından bu yana 11 binden fazla kişi bu yolla İngiltere'ye ulaştı. Bu konuda bir başka yasal çalışmanın yapılacağı belirtildi.
Starmer ne dedi?
Başbakan Starmer, "Bu plan sayesinde göç düşecek, bu bir söz" ifadelerini kullanırken, ülkenin sınırlı kaynaklarının baskı altında olduğunu vurguladı.
2019'dan 2023'e net göçün neredeyse dört katına çıktığını söyleyen Starmer, bu artışın yaklaşık Birmingham şehri büyüklüğünde olduğunu belirtti. Birmingham, İngiltere'nin en büyük ikinci şehri.
"Bu kontrol değil, kaos" diyen başbakan, önceki hükümeti "açık sınır" politikası yürütmekle suçladı.
Starmer, çalışma, aile birleşimi ve eğitim gibi tüm göç kategorilerinde kuralların sıkılaştırılacağını belirtti.
"En iyi yetenekleri çekmek istiyoruz ama aynı zamanda neden ekonomimiz ucuz iş gücüne bağımlı hale geldi, bunu da sorgulamalıyız" diyen Starmer, politika belgesinde yer alan önlemler yeterli olmazsa yeni adımlar atılacağını söyledi:
"Gerekirse daha fazla adım atacağız. Konut ve kamu hizmetleri üzerindeki baskıyı hafifletmek için ne gerekiyorsa yapacağız."
Sir Keir Starmer basın toplantısında konuşuyor
İngiltere Başbakanı ayrıca, ekonomi uzmanlarının göçün büyümeyi artırdığı yönündeki genel görüşüne karşı çıktı ve son yıllardaki yüksek göçün büyümeye yansımadığını savundu:
"Son dört yılda yüksek net göç yaşadık ama büyüme durgundu. Bu da göçle büyüme arasında otomatik bir bağ olmadığını gösteriyor."
Starmer, adil kurallar olmadan İngiltere'nin "yabancılar adasına" dönüşebileceği uyarısında bulundu:
"Kurallar değerlerimize şekil verir. Onlar olmadan birlikte yürüyen bir ulus değil, yabancılardan oluşan bir ada oluruz."
Mültecilere yardım sağlayan Care4Calais adlı hayır kurumu, Başbakan Keir Starmer'ı göçmenlik hakkında "yabancılar adası" gibi ifadeler kullanarak aşırı sağın "ateşini körüklemekle" suçladı.
Kuruluşun CEO'su Steve Smith, yaptığı açıklamada "Bu, herhangi bir başbakanın kullanması için tehlikeli bir dil. Starmer geçen yılki aşırı sağ isyanlarını unuttu mu?" dedi.
"Bu tür utanç verici ifadeler, sadece aşırı sağın ateşini harlar ve savaş, işkence ve modern kölelik gibi dehşetlerden kurtulanların hayatını tehdit eden yeni ırkçı isyanlara zemin hazırlar" diyen Smith, Starmer'a özür dilemesi yönünde çağrı yaptı.
Starmer, Beyaz Kitap'ın göç karşıtı sağcı parti Reform UK'in yerel seçim başarısına yanıt olarak hazırlanmadığını uzun süredir planlandığını ifade etti.
İngiltere'nin Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nden (AİHS) ayrılmasının gerekip gerekmediği yönündeki soruya ise Starmer, "Hayır, bunun gerekli olduğunu düşünmüyorum" yanıtını verdi.
Planda neler var?
Yeni plan iş gücü piyasasından öğrenci vizelerine, aile birleşiminden iltica politikalarına kadar birçok alanda sıkılaştırmalar getiriyor.
Bazı vizelere sıkılaştırma
"Skilled Worker" olarak bilinen nitelikli işçi vizesi için başvuru şartları yeniden zorlaştırılıyor. Eski Başbakan Boris Johnson döneminde getirilen kolaylıklar geri alınacak.
Başvuru için artık A-level (lise seviyesi) yerine lisans düzeyinde eğitim şartı aranacak.
Bu değişiklik, yaklaşık 180 iş kolunu vize kapsamı dışına çıkaracak.
Uzun vadeli eleman açığı olan ya da hükümetin sanayi stratejilerinde öncelikli sayılan sektörler için daha düşük nitelik şartları sınırlı bir süreyle korunacak.
İltica başvurularında, geldikten sonra başvuru yapan veya menşe ülkesindeki durum değişmeyen kişilere yönelik yeni kurallar getirilecek.
Kötüye kullanım tespit edilen ülkelere karşı vize kontrolleri ve yaptırımlar artırılacak. Bu vizeye sponsor kurumlar için para cezaları devreye alınacak.
Ayakta görüşme yapan önlük giymiş doktorlar
Bazı vizelere kolaylık
Öte yandan hükümet, belirli alanlardaki yüksek nitelikli bireylerin gelişini kolaylaştırmak istiyor.
"Yüksek potansiyelli birey" vizesine başvurabilecek üniversitelerin sayısı iki katına çıkarılacak.
Araştırma stajyeri programına alınacak kişi sayısı artırılacak.
Küresel yetenek vizesi ile önde gelen bilim ve tasarım uzmanlarının gelişine daha fazla olanak tanınacak.
Süresiz oturum (ikamet) şartları değişiyor
Göçmenlerin süresiz oturuma başvurabilmesi için gerekli olan 5 yıllık süre 10 yıla çıkarılıyor.
Ancak yüksek becerili ve katkı sağlayan meslek grupları için daha hızlı yollar sunulacak.
İngiliz vatandaşlarının yurt dışından gelen aile üyeleri için 5 yıllık süre geçerli olmaya devam edecek.
Sosyal bakım vizeleri kaldırılıyor
Brexit sonrası getirilen sosyal bakım çalışanlarına yönelik vize tamamen kaldırılıyor. Hükümet, bu sistemin suistimallere neden olduğunu savunuyor.
2028'e kadar geçici olarak vize uzatımı yapılabilecek. Mevcut vize sahipleri sponsorlarını değiştirebilecek.
İngiltere sınır kapısı
Öğrenciler
Sponsor yükümlülüklerini tam olarak yerine getirmeyen üniversiteler "eylem planına" alınacak ve kabul edebilecekleri uluslararası öğrenci sayısı sınırlanacak.
Uluslararası öğrencilerin mezuniyetleri sonrasında ülkede kalma süresi iki yıldan 18 aya indirilecek.
Ayrıca, yabancı öğrencilerin okul ücretlerine % 6 oranında bir vergi getirilmesi değerlendiriliyor. Bu artışın eğitim sistemine yeniden yatırım olarak kullanılacağı belirtiliyor.
İngilizce dil testi şartları artıyor
Tüm çalışma vizeleri için İngilizce yeterlilik seviyesi artırılacak.
Vize sahiplerinin eş veya yetişkin çocukları da temel İngilizce bilgisi sunmak zorunda kalacak.
Genel göçmen sayısına sınır konmayacak
Başbakan Starmer, son yıllarda rekor düzeye ulaşan net göç oranlarını önemli ölçüde azaltmak istediklerini söyledi.
Ancak net göç için kesin bir hedef belirlenmeyecek. Starmer'a göre daha önce bu tarz hedefler başarısız oldu.
Muhalefet partileri de yıllık göç oranlarıyla ilgili net bir sayı vermekten kaçınıyor.
Muhafazakâr Parti ise göçmen kotasının her yıl Parlamento oylamasıyla belirlenmesini öneriyor.
Cezaevine girmeyen yabancı suçlular da İçişleri Bakanlığı'na bildirilecek.
Sınır dışı kararları artık yalnızca ceza süresine değil, özellikle kadınlara karşı şiddet gibi suçların ciddiyetine göre de değerlendirilecek.
Muhalefet partileri nasıl karşılık verdi?
Muhafazakâr Parti lideri Kemi Badenoch, Starmer'ın sınır güvenliğine inanmadığını savundu.
Starmer'ın geçmişte göçmenlik yasalarını ırkçı olarak nitelendirdiğini hatırlatan Badenoch, "Göçü azaltmak istediğine neden inanalım?" dedi.
Muhafazakâr Parti lideri Kemi Badenoch
"Starmer birdenbire göç konusunda hassasmış gibi davranıyor" diyen Badenoch, İşçi Partisi'nin sınırları koruma konusunda güvenilir olmadığını iddia etti.
Badenoch ayrıca, Starmer'ın, daha önce "otomatik vatandaşlık hakkının" kaldırılmasına yönelik önerisini ciddiye almadığını ve göçmen sayısını azaltmayı hedefleyen Muhafazakâr girişimlere karşı oy kullandığını öne sürdü.
Reform UK lideri Nigel Farage
Reform UK lideri Nigel Farage, Starmer'ın "yerine getiremeyeceği sözler verdiğini" söyledi.
X hesabında paylaşım yapan Farage, bu sabah Calais ve Dover'da çekildiğini iddia ettiği görüntüleri paylaşarak, İngiltere'ye botlarla yapılan göçlere dikkat çekti.
Starmer konuşmasına başlamadan kısa süre önce Farage, "Keir Starmer'ın Reform UK'e karşı büyük karşı hamlesinin olduğu bu günde, sabah 08.00 itibarıyla 250 genç erkek Manş Denizi'ni geçiyor. Kaçı İranlı terörist?" ifadelerini kullandı.
BBC, bu iddiayı bağımsız olarak doğrulayamadı. Bugün ya da dün yapılan geçişlere ilişkin resmi veriler henüz açıklanmadı.
Hükümetin en güncel verilerine göre, Cumartesi günü tek bir botla 58 kişi ülkeye ulaştı ve önceki altı gün boyunca geçiş kaydedilmedi.
Yeşiller Partisi Eş Başkanı Carla Denyer
Yeşiller Partisi Eş Başkanı Carla Denyer, hükümetin göçle ilgili son düzenlemelerinin durumu daha da kötüleştirdiğini söyledi.
X platformunda açıklama yapan Denyer, Başbakan Starmer'ı Nigel Farage'ı taklit etmekle suçladı ve bunun Reform Partisi karşısında hezimeti önlemeye yetmeyeceğini belirtti.
Denyer, hükümetin yurt dışından sosyal bakım personeli alımını durdurmak yerine, şu anda zor durumda olan sosyal bakım sektöründeki maaş ve çalışma koşullarını iyileştirmesi gerektiğini söyledi. Ayrıca, sosyal bakım vizesinin daha esnek hale getirilerek istismarın önüne geçilebileceğini vurguladı.