Dünya genelinde her yıl yaklaşık 559 bin insanın ölümüne yol açan Pseudomonas aeruginosa adlı bakteri, tıbbi plastiklere dair endişeleri artıran yeni bir özelliğiyle gündemde. Bilim insanları, bir hastanın yara enfeksiyonundan izole edilen bu bakterinin özel bir enzim sayesinde bazı plastik türlerini parçalayıp enerji kaynağı olarak kullandığını ortaya koydu.
Araştırmaya göre, genellikle kateter, dikiş ipliği ve biyolojik olarak parçalanabilen implantlarda kullanılan polikaprolakton (PCL) adlı medikal plastik, bu bakteri türü için adeta bir “besin deposu” görevi görüyor. Laboratuvar ortamında yapılan deneylerde, P. aeruginosa’nın bu malzemeyi sindirerek büyüdüğü gözlemlendi.
Pap1 enzimi: Plastiği parçalıyor, bakteriyi besliyor
Araştırma kapsamında incelenen P. aeruginosa türü, Pap1 adı verilen özel bir enzim üretiyor. Laboratuvar deneylerinde bu enzimin yalnızca plastiği parçalamakla kalmadığı, aynı zamanda bakterinin bu malzemeyi besin olarak kullanarak çoğalmasını sağladığı belirlendi.
Plastikten beslenen dayanıklı biyofilmler
Bu bakteri türü, bağışıklık sisteminden ve antibiyotiklerden korunmak için biyofilm adı verilen koruyucu tabakalar oluşturuyor. Araştırmacılar, bakterinin plastik yüzeylerde çok daha büyük ve dirençli biyofilmler geliştirdiğini tespit etti.
Dahası, plastiğin parçalanan bileşenleri biyofilmin yapısına entegre edilerek bu tabakanın daha sağlam hale gelmesine katkı sağlıyor. Plastik, enfeksiyonun tedaviye karşı direncini artırıyor.
Tıbbi cihazlarda yeni riskler
Elde edilen bulgular, özellikle kateterler, ortopedik implantlar ve yanık tedavisinde kullanılan hidrojel pedler gibi plastik bazlı tıbbi cihazların güvenliği açısından endişe verici. Araştırmacılar, bakterilerin bu cihazlara yerleşip onları parçalayarak tedavi başarısını riske atabileceğine dikkat çekiyor.
