AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Brüksel'de düzenlediği basın toplantısında, Ukrayna'ya 2026-2027 yıllarında mali destek sağlanmasına yönelik hazırlanan planı kamuoyu ile paylaştı.
Ukrayna'nın gelecek iki yıl için 135 milyar avroluk mali yardıma ihtiyaç duyacağının öngörüldüğünü anlatan von der Leyen, ülkenin mali destekle temel hizmetleri ve savaşı sürdürebileceğini ifade etti.
Von der Leyen, "Bugün, Ukrayna'nın önümüzdeki iki yıl için finansman ihtiyacının üçte ikisini, yani 90 milyar avroyu karşılamayı teklif ediyoruz." dedi.
AB ülkelerine iki seçenek sunduklarına işaret eden von der Leyen, "İlk çözüm AB ortak borçlanması. Bu, temel olarak AB bütçesini teminat olarak kullanarak sermaye piyasalarında kaynak toplamak ve bu sermayeyi Ukrayna'ya kredi olarak vermek anlamına geliyor. Bu çözüm AB ülkelerinin oybirliğini gerektiriyor." diye konuştu.
Von der Leyen, ikinci çözüm seçeneğinin ise Ukrayna’ya verilecek tazminat kredisi olduğuna dikkati çekerek, "Ukrayna'ya tazminat kredisi için AB'deki hareketsizleştirilmiş Rus varlıklarının nakit bakiyelerini kullanacağız. Bu tür nakit bakiyeleri biriktiren tüm finans kuruluşlarını kapsama almayı ve bu kuruluşların nakdi tazminat kredisi aracına aktarmasını öneriyoruz. Yani, nakit bakiyelerini alıp, bunları Ukrayna'ya kredi olarak sağlayacağız. Rusya tazminat ödediğinde de Ukrayna bu krediyi geri ödeyecek. Bu çözüm, AB ülkelerinin nitelikli çoğunluğuyla kabul edilebilir." değerlendirmesinde bulundu.
Rusya'nın dondurulmuş varlıklarının büyük kısmına ev sahipliği yapan Belçika'nın endişelerini dinlediklerini söyleyen von der Leyen, tazminat kredisi teklifinde üye ülkeleri korumak ve riskleri olabildiğince azaltmak için çok güçlü güvenceler yer aldığını anlattı.
Von der Leyen, AB ülkelerinde Rusya'nın dondurulmuş yaklaşık 210 milyar avrosu bulunduğunu hatırlattı.
Belçika Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Maxime Prevot, büyük kısmı ülkesindeki bir finans kurumunda bulunan dondurulmuş Rus varlıklarının Ukrayna'ya kullandırılmasını içeren AB Komisyonu planını bugün eleştirmiş, ortak borçlanma seçeneğini önermişti.
"Tazminat kredisi planı önemli ekonomik, finansal ve hukuki riskler içeriyor." ifadesini kullanan Prevot, "Parayı kullanıp Belçika'yı risklerle baş başa bırakmak kabul edilemez." değerlendirmesinde bulunmuştu.
AB Komisyonu, bir süredir Rusya'nın dondurulmuş varlıklarının Ukrayna'ya sunulacak bir krediye teminat olarak kullanılması fikri üzerinde çalışıyor.
Plan kapsamında, Ukrayna'ya ciddi miktarda bir kredi sağlanması, Ukrayna'nın bu krediyi sadece Rusya'nın savaş tazminatı ödemesi halinde geri ödemesi öngörülüyor.
Belçika Başbakanı Bart De Wever de, büyük kısmı ülkesinde bulunan ve yaptırımlar kapsamında hareketsizleştirilen Rus varlıklarının, Ukrayna'ya sağlanacak bir kredinin teminatı olarak kullanılması için risklerin paylaşılması, birlikte hareket edilmesi ve yasal dayanakların açık biçimde ortaya konulmasını şart koşuyor.
Rusya ise Brüksel'deki Euroclear'da bulunan dondurulmuş varlıklarına el konulması halinde Belçika'nın sorumlu tutulacağını belirtiyor.
Avrupa Merkez Bankası (ECB) da AB'nin tazminat kredisi planının uluslararası piyasalarda avroya olan güveni zedeleyebileceğinden endişeleniyor.
Bu konunun, 18 Aralık'ta Brüksel'de düzenlenecek AB Liderler Zirvesi'nde görüşülmesi bekleniyor.
