Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulu Başkanı Ekrem Keleş, kurumunun yıllardır çocuk evliliklerini engellemek için çalıştığını savunurken "Şimdi kim çıkıp bizi suçlayabilir?" diye sordu ve bir kişinin evlenmesi için 'psikolojik hazırlığı' işaret etti.
Diyanet İşleri Başkanlığı sitesinde yer alan 'Kızlar 9, erkekler 12 yaşında buluğ çağına girer' ve 'Buluğ çağına giren kişiler evlenebilir' ifadeleriyle başlayan tartışma devam ediyor. Keleş, bu 2 ifadenin çarpıtıldığını savundu.
'BU YAŞLARDAN ÖNCE KİM HAZIR OLABİLİR?'
Keleş, 'buluğ çağı' tanımlamasının tamamen biyolojik olduğunu söylerken şu görüşlerini dile getirdi:
"Bir çocuk 9 yaşında buluğ çağına girdi diyelim hangi vicdan onu evlendirebilir. Bu kadar yanlış bir düşünce olabilir mi? Bu eleştiriler ne ahlaka, ne insanlığa sığar. Diyanet çocuk yaşta evlilikleri engellemek için yıllardır çaba harcıyor. Bu konuda Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı ile bir sürü çalışmamız oldu. Şimdi kim çıkıp bizi suçlayabilir? 1917 yılında Aile Hukuku Kararnamesi yayınlandı. Bu kararname tamamen İslam fıkıhından kaynağını alıyor. Orada evlilikte alt sınır kızlarda 17, erkeklerde 18’dir. Diyanet de her zaman bunu savundu. Bir kişi psikolojik olarak hazır değilse evlenmemeli. Bu yaşlardan önce kim hazır olabilir? Bir kişi anne ve baba olmanın sorumluluğunu taşıyabilmeli. Aksi halde toplumda sorunlar ortaya çıkar. Hiç kimse çocuğunu 9-10 hatta 15 yaşında evlendirmemeli. Bunu düşünmek bile büyük yanlıştır.”
'DİYANET, BİRÇOK BAKANLIKTAN DAHA FAZLA BÜTÇEYE SAHİP'
Keleş, Diyanet'in sitesinde yer alan 'Buluğ çağına giren kişiler evlenebilir' fetvasıyla ilgili yorum yapmadı.
Öte yandan, birçok sivil toplum kuruluşu ve barodan Diyanet'in fetvasıyla ilgili tepkilerini dile getirdi. Ankara Barosu Başkanı Hakan Canduran, şunları söyledi:
"Türkiye laik bir ülkedir ve uygulanan sistem medeni hukuk sistemidir. Medeni Kanun’da evlenme yaşı net bir biçimde düzenlenmiştir. 9 yaşında çocuğun 12 yaşındaki bir başka çocukla evlenebileceği hukuk dışında tamamen dini bilgilere dayalıdır. Diyanet, İran’da bu açıklamayı yapıyor olsaydı bir anlam taşıyabilirdi. Birçok bakanlıktan fazla dev bütçesi olan Diyanet, laik Cumhuriyet’e yakışan şekilde davranmalıdır. Sanki devletin açıklamaları gibi anlaşılacaktır. Diyanet’in sayfasını izleyen vatandaşlarca doğru kabul edilecektir. Bu da kanuna aykırı olarak çocuk yaşta evliliklerin önü açacaktır."
'DİYANET, ÇOCUK YAŞTA EVLİLİKLERİ PATLATTI'
Türkiye Kadın Dernekleri Federasyonu Başkanı Canan Güllü'nün konu hakkındaki değerlendirmeleri şöyle:
"Müftüye nikâh yetkisinin çocuk yaşta evlilikleri azaltacağını düşünen hükümet ile Diyanet’in bu tür beyanları çelişkili. İstatistiklere bakıldığında müftü nikâhı yasası, resmi nikâhları azalttı. Diyanet’in bu tür görüşleri de çocuk yaşta evlilikleri patlattı. Diyanet Başkan Yardımcılığı’na atanan bir kadınla yenilenme sürecine girdiği düşünülen Diyanet’in değişmediğini görmek çok üzücü."
'BU SÖYLEMLERİN YAPTIRIMLARI OLMALI'
Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu Ankara Temsilcisi Ayşen Ece Kavas'ın görüşleri de şu şekilde:
"2017’de 387 çocuk istismara uğradı. Diyanet resmen çocuk yaştaki evliliklerin önünü açtı. Meclis’te bu tip evliliklerin engellenmesi yönünde çalışma yapılmalı. Diyanet kontrol altına alınmalı. Bu söylemlerin yaptırımı olmalı."
